Hastaların gizlilik hakları ve kişisel verilerinin korunması
- Hastaların Gizlilik Hakları: Hukuki Temeller
Hastaların gizlilik hakları, sağlık hizmetleri sunan profesyoneller tarafından en yüksek düzeyde korunması gereken bir alandır. Bu gizlilik, yalnızca hastaların sağlık bilgilerini değil, aynı zamanda onların kişisel kimlik bilgilerini de kapsar. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, hastaların tüm bilgilerini yalnızca tıbbi tedavi amacıyla kullanmak zorundadır ve bu bilgilerin başka amaçlarla paylaşılması yasaktır.
Türk Hukukunda Hastaların Gizlilik Hakkı:
Türkiye’de, hastaların gizlilik hakları başta Türk Medeni Kanunu ve Hasta Hakları Yönetmeliği olmak üzere birçok düzenleme ile korunmaktadır. Bu yasalar, hastaların sağlık bilgileri üzerindeki özel haklarını tanımaktadır.
- Türk Medeni Kanunu (MK), kişilerin özel hayatına saygıyı ve gizliliğini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu kanun, özellikle sağlık bilgilerini içeren verilerin paylaşılmasını sınırlamaktadır.
- Hasta Hakları Yönetmeliği, hastaların sağlık verilerinin yalnızca yetkili kişilerle ve uygun durumlarda paylaşılmasına olanak tanır. Ayrıca, hastanın onayı olmadan bu verilerin üçüncü şahıslarla paylaşılması yasaktır.
Sağlık Verilerinin Paylaşılması ve Sınırlamalar:
Hastaların sağlık verileri yalnızca belirli durumlarda ve belirli kişilere açılabilir. Bu durumlar:
- Tıbbi gereklilikler: Hastaların tedavi sürecinin devamı için sağlık bilgileri, yalnızca yetkili sağlık profesyonelleriyle paylaşılabilir.
- Yasal zorunluluklar: Bir mahkeme kararı veya yasal düzenleme gereği, sağlık bilgileri yetkili mercilere verilebilir.
- Hastanın açık onayı: Hastanın sağlık bilgileri, yalnızca açık ve bilgilendirilmiş rızası ile paylaşılabilir.
- Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), 6698 sayılı kanun, Türkiye’de kişisel verilerin korunmasına yönelik en önemli düzenlemedir. Bu kanun, kişisel verilerin işlenmesi, saklanması ve korunmasına dair ayrıntılı düzenlemeler getirmiştir.
KVKK'ya Göre Sağlık Verilerinin Korunması:
KVKK, sağlık verilerini özel nitelikli kişisel veriler olarak kabul eder ve bu verilerin işlenmesine ilişkin çok sıkı düzenlemeler getirir. Kanunun 6. maddesine göre, sağlık bilgileri ancak hukuki bir dayanakla ve belirli koşullar altında işlenebilir.
KVKK kapsamında sağlık verilerinin işlenmesi için şu şartlar gereklidir:
- Hastanın rızası: Sağlık verilerinin işlenebilmesi için hastanın açık rızasının alınması gerekmektedir.
- Sağlık hizmetinin verilmesi: Sağlık verilerinin, sadece tıbbi hizmetlerin verilmesi amacıyla işlenmesi ve paylaşılması gerekmektedir.
- Yasal yükümlülükler: Kanun, sağlık verilerinin yasal olarak saklanmasını ve gerektiğinde yetkili mercilere verilmesini zorunlu kılmaktadır.
Veri Güvenliği:
Hastaların kişisel verilerinin güvenli bir şekilde saklanması, sağlık hizmeti sağlayıcılarının yükümlülüğüdür. Bu nedenle, hastaların verileri şifrelenmeli, güvenli sistemlerde saklanmalı ve izinsiz erişimlere karşı korunmalıdır.
- Elektronik Sağlık Kayıtları ve Dijital Verilerin Korunması
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, hastaların sağlık verileri elektronik ortamda saklanmakta ve yönetilmektedir. Elektronik sağlık kayıtları (EHR), hastaların tıbbi geçmişi, tedavi süreçleri, ilaç bilgileri gibi birçok veriyi içermektedir. Ancak, bu dijital verilerin korunması için özel güvenlik önlemleri gereklidir.
Dijital Verilerin Güvenliği:
Sağlık verilerinin dijital ortamda güvenliğini sağlamak için aşağıdaki önlemler alınmalıdır:
- Şifreleme: Veriler şifrelenmeli ve yalnızca yetkili kişilerin erişimine açılmalıdır.
- Erişim kontrolü: Dijital verilerin yalnızca belirli yetkilere sahip sağlık çalışanları tarafından erişilmesi sağlanmalıdır.
- Düzenli denetimler: Veri güvenliği için düzenli olarak sistem denetimleri yapılmalı, potansiyel güvenlik açıkları tespit edilmelidir.
- Hastaların Gizlilik Hakları İhlali Durumunda Hukuki Yollar
Hastaların gizlilik haklarının ihlali, ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir. Sağlık kuruluşları ve sağlık çalışanları, hastaların gizlilik haklarına saygı göstermekle yükümlüdür. Eğer bir hastanın sağlık verileri yetkisiz kişilerle paylaşılırsa veya gizliliği ihlal edilirse, hasta şu hukuki yollara başvurabilir:
- Şikayet ve tazminat davaları: Hastalar, gizlilik haklarının ihlali durumunda Şikayet başvurusunda bulunabilir ve zararlarının tazmini için tazminat davası açabilirler.
- KVKK başvurusu: Hastalar, KVKK'ya başvurarak kişisel verilerinin ihlali durumunda veri ihlali şikayeti ile çözüm talep edebilirler.
Sonuç
Sağlık sektöründe hastaların gizlilik hakları ve kişisel verilerinin korunması, hem etik hem de hukuki açıdan son derece önemlidir. Av. Hüseyin Sami Mahir Mahiroğulları olarak, sağlık kuruluşları ve çalışanları için kişisel verilerin korunması ve hasta gizliliği ile ilgili hukuki danışmanlık hizmeti sunuyoruz. Sağlık hizmeti sağlayıcılarının, hasta gizliliği ve kişisel veri güvenliğini sağlamak adına hukuki sorumluluklarını yerine getirmeleri büyük önem taşır.
Hastaların gizliliğine saygı gösterilmesi, güvenli bir sağlık ortamının oluşturulması ve hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için uzman hukuki destek almanız gerektiğinde yanınızdayız.
